Sunday, May 4, 2014

Parfumler- Bolum 2


Ulkemiz de kullanabilecegimiz saglikli ve guvenli parfumler sayica oldukca az.  Bir parfumsever olarak denemedigim sey kalmadi diyebilirim.  Sırasıyla:

  1.  Kendi parfumunu kendin yap:  Oncelikle harika bir cozum gibi gelse de sonrasinda bu isin hic de kolay olmadigini anlamanizla keyfiniz azicik kacabiliyor. Tum yabanci sitelerde cok kolay receteler ile verilen tarifleri toparladim ve aktarin yolunu tuttum. Guzel bir parfum olusturmaniz icin genellikle 3  tip koku gerekiyor ( top note, middle note, base note) Top note dedikleri hemen ucuveren hafif bir koku, middle note dedikleri parfumun asil kokusunu veren ve birkac saat sonra kaybolan koku, base note dedikleri ise uzun zaman cildinize sinecek olan koku.   Cok genel olarak vanilya,  lavanta ve ylang ylang oneriliyor.  Ben de bu parfum kokuları icin aktarlardan yaglari aldim. İnanmazsiniz, ylang ylang bile buldum.  Yuksek fiyatlıları tercih ettim bu kokular icin ki kaliteli olsun diye. Ve sonuc malesef hic bekledigim gibi olmadi.  Herseyden once bu yaglari oncesinde koklamaniz gibi bir opsiyon olmuyor, satin aldiginizda kapali oluyorlar. Bu sebeple kontrol edemiyorsunuz. Evde actigimda yaglarin cogunlukla baska (zeytinyagi midir aycicek midir bilmem) yaglarla seyreltildigini ve kokularinin azaltildigini kesfettim.  Ayrica yogun bir kokusu olsa da bu yaglarin iceriklerinde gercekten  dogal oldugunu bilmenin hic bir yolu yok.  Ancak City Farm vs gibi yerlerdeki organic yaglardan yararlanabilirsiniz, fakat onlar da o kadar guclu degiller. Ozellikle kokuyu hazirladiktan sonra gunler diyebilecegim bir surede kokuda ani bir azalma hissediyorsunuz. Neticede benim icin cok guvenilir ve tatmin edici bir yontem degildi. Fakat  http://www.rookiemag.com/2012/11/diy-fragranc/ kendiniz icin yine de deneyin  http://www.wikihow.com/Make-Perfume-With-Essential-Oils  http://ohmyhandmade.com/2011/contributors/tutorial-diy-luxury-solid-perfumes/ En kotu ihtimalle camasir yumusatici olarak kullanabilirsiniz. 
  2. LUSH:  Lush’in en iyi tarafi hayvanlar uzerinde test yapmamasi.  Sanirim Lush’in tek iyi tarafi o. Sentetik kokulara sahip oldugu zaten dukkana bir iki metre kala yogun bir koku bulutu ile sarilivermenizden anlasiliyor. Evet bunu web sitelerinden arastirdiginizda da gorebiliyorsunuz. Sentetik koku kullaniyor fakat fitalat kullanmadigini soyluyor. Hatta aciklamasi : “Karisimlarimiz bize ozel oldugu icin herseyi aciklamak istemiyoruz. “Parfum” içeriğini okudugunuzda bu, tamamen sir olarak kalacak, bircok farkli kokunun karisimi oldugunu anlatir” hmm cok guzel ama bu saglikli oldugu anlamina gelmiyor degil mi? Fitalat kulanmiyor olabilir fakat sentetik musk kesinlikle kullaniyor.  Neticede tavsiye etmem.
  3. Melvita :  Bunlarin cicek suyu dedikleri urunler gayet guzel ama o kadar seyreltik ki malesef kokusunu alamıyorsunuz bile. Tonik olarak kullaniyorum  onları, gayet guzel.  Diger parfumunden de geraniol,  limonene , linalool (pek vegan degil, koyun yününden elde ediliyor) pek umursamadan aldim acikcasi. Ama performans  beklemeyin, husrana ugrarsiniz. Genellikle kokular aşırı sıkıcı ve tek düze. Ayrıca onceki yazıda (Parfumler,Bolum1)  DEP içerdiğini de görmüştük.http://www.goodguide.com/products?filter=melvita&sort_by_type=rating&sort_order=DESC#!rf%3D%26rf%3D%26rf%3D%26cat%3D184396%26brd%3D360932%26page%3D1%26filter%3Dmelvita%26sort_by_type%3Drating%26sort_order%3DDESC%26meta_ontology_node_id%3D
  4. Durance : http://www.durance.fr/  Bu firmanin da Turkiye’ye geldigini duyunca cok heyecanlanmış, hemen siparisi basmistim.  http://www.durance-shop.co.uk/les-produits-durance/les-produits-parfumerie/les-produits-parfumerie-edt-femme.html Ne yazık ki gordugunuz gibi tek tip koku yapiyorlar ve kokular aynen  melvitada oldugu gibi tek düze ve  sıkıcı. Yok bir base note, bir middle note, bir top note, oylece dumduz gül kokusu filan.  Belki oda parfumu olarak kullanilmasi daha uygun olabilir.
  5.  The Library of Fragrance : gunlerden bir gun gratiste dolasirken ufak koku siseleri dikkatimi cekti. Parfum isimleri snow (kar),  golden delicious apple, gibi degisik isimleri vardi. Tabi ki arastirdim ve  bu ilginc firma http://www.demeterfragrance.com/c6282/FAQs.html ile karsilastim. Herseyden once kesinlikle hayvanlar uzerinde deney yapmiyorlar. Paraben ve fitalat kullanmiyorlar fakat sentetik musklar var malesef. Bu serisinde ise yok ama tabi ki bunlar da  ulkemizde yok, belki ilerde gelir:      http://www.demeterfragrance.com/60870/Demeter-Naturals.html
  6. Berkeley Square London: Farkli organic sitelerinde ve Gratiste de bu kokuya rastladim ve hemen atladim.  Her ne kadar iddiasi gayet dogal tohumlardan elde edildiğine dair de olsa içeriklerinde gordugum BHT beni derinden etkiledi ve tabi ki almadım.  BHT  en sevmedigim iceriklerde 3. sirada ve organik denilen bir parfumde yer alabilecek bir icerik degil.
  7. Yves Rocher: Eh, organik dedigi icin bakmamak olmazdi. Ozellikle Naturelle parfumunu  kullanmistim fakat malesef  pek de saglikli degil. Gerek onceki yazida belirttigim (bknz. Parfumler-bolum1)  http://www.davidsuzuki.org/publications/downloads/2011/failing-the-sniff-test.pdf tabloda gordugunuz gibi gerek ise   http://sugarpuffish.blogspot.com.tr/2012/05/are-yves-rocher-telling-truth.html bir musterisine verdigi cevapta Eau de Toilette Plasirs Nature- Raspberry ve So exilir’in parfumunde DEP kullandigini itiraf etmis.  Malesef yazik oldu, ozellikle leylakli olan parfumu cok guzel kokuyordu cunku.  Gule gule Yves Rocher.
  8. DKNY –Pure: http://vegetarianstar.com/2010/09/13/angela-lindvall-face-of-eco-friendly-vegan-pure-dkny/  bu parfum ile ilgili vegandır ve ekolojiktir haberlerini okudugumda  sevincten havalara ucarak parfumerinin yolunu tuttum.  Herseyden once bi kere kokusunu ben begenmedim.  Sonra iceriklerine baktim: Alcohol Denat, water, fragrance, benzyl salicylate, butyl methoxydibenzoylmethane, ethylhexyl methoxycinnamate, ethylhexyl salicylate, linalool, hexyl cinnamal, alpha-isomethyl ionone, hydrocitronellal, benzyl benzoate, geraniol, limonene, coumarin, amyl cinnamal, farnesol, cinnamal, amycinnamyl alcohol, evernia furfuracea(tree moss) extract,  evernia prunastri(oakmoss) extract, ethyl 2-octynoate, hydroxyisohexyl 3-cyclohexene carboxaldehyde, buthylphenylmethylpropinal, Anise alcohol, benzyl cinnamate, ext. violet 2 http://www.cosdna.com/eng/cosmetic_e242143222.html Benim alerjimin oldugu   octinoxate diger bir adi ile ethylhexyl methoxycinnamate gordugumde  almamaya karar verdim. Biraz uyduruk bir ekolojik urun gibi gorunuyor cunku bu icerik ayni zamanda ekolojiye de zarar veren bir icerik. Pek samimi bulmadıgim icin almadim.
  9. Korres :  Bu parfumleri  Ataturk havaalani Duty free de kesfettim.  Farkli kokulari var.  Icerigi Ingredients: Alcohol Denat., Parfum ( Fragrance), Aqua / Water/ Eau, Alpha-Isomethyl Ionone, Brassica Campestris (Rapeseed) Seed Oil, Butylphenyl Methylpropional, Citronellol, Eugenol, Geraniol, Helianthus Annuus (Sunflower) Seed Oil, Hydroxycitronellal, Limonene, Linalool, Rosmarinus Officinalis (Rosemary) Leaf Extract. Iceriklerden bazilari EWG sitesinden 7 gibi korkunc notlar aldigini goreceksiniz. Bu hemen hemen tum parfumlerde kullanilan geraniol,limonene ve linalool sebebi ile  boyle. Puani, icerikler alerji kaynakli sorunlara sebep olabiliecegi icin yuksek. Alerjik bir probleminiz varsa asla bu tip kokulari kullanmayin.  Ama yoksa gercekten cok guzel opsiyonlar mevcut. Duty free dukkaninda gordugum kadariyla kalmamisti fakat yakin bir zamanda gelir saniyorum. Ben  Irıs, lily of the valley, cotton urununu, velvet orris, violet, white pepper urununu,  white tea , bergamot ve freesia urununu kullandim. Gercekten cok memnun kaldim. Evet cok kalici degil ama kesinlikle cok hos karisimlar ve vegan urunler. http://www.korres.com/default.aspx?page_id=1130 neyse ki propilen glikol parfumunde yok.

Parfum arayislarim son bulmayacak devam edecek, yeniler gelince bolum-3 olarak devam edecegim,

Sevgi ve saglik ile kalin,

Agca


Filiz'in sitesi


Filiz, yeni yazılarını Yeşil Gözlüklerim adını verdiği Blogunda paylaşacak.
Bloga  linkinden ulasabilirsiniz :)

Parfumler – Bolum 1



Parfumler ile ilgili yazıyı 2 bolum halinde ele almaya karar verdim cunku gercekten cok uzun bir konu. Ilk bolumde parfum yapısından ve iceriklerinden , ikinci bolumde ise ülkemizde bulabileceğiniz alternatiflerden bahsedeceğim.

Cocuklugumdan beri en duskun oldugum kozmetik, parfumdur diyebilirim.  Sosyal hayatta gercekten cok onemli oldugunu dusunuyorum. Zamani geldiginde bir insanin imzasi haline bile gelebilmekte. Koku, hafizanizin derinliklerinde sakladiginiz seyleri aciga cikartabilir.  Annenizin parfumunu yeni tanistiginiz birinde farkederseniz o kisiye karsi pozitif yaklasacaginiz suphesizdir.  Ya da uzun zamandir duymadiginiz bir parfum kokusu size lise yillariniza isinlayabilir.  Bir adamin cekiciligini arttirabilir  veya tam tersi bir etki yaratabilir. Bu kadar guclu bir etkisi oldugu icin de buyuk bir pazara sahiptir. Parfumler pahalidir, ve uzmanlar  tarafindan sofistike yontemler ile hazirlanir. Parfum yapımı hem bilim hem sanat içerdiği için kokular patentler ile  saklanırlar. Bu sebeple icerik listesinde  “Parfum/Fragrance” ifadesi  ile  gozlerden gizlenirler.

Peki problem nedir? Malesef parfumlerin bir çoğu ( parfumeridekilerin hemen hemen hepsi) bircok zararli kimyasalin (BHT, benzil salisat ..vb gibi) yani sira fitalat (phthalates) ve yapay musk adi verilen kimyasallari içeririler.


Fitalatların en yaygın kullanılanı di-ethyl phthalate (DEP) adı verilen, Greenpeace’in raporunda test ettigi  36 parfumun 35 inde rastlanılan [1],  supheli bir kimyasaldir. Son yapılan çalismalara gore  uzun sure DEP’a maruz kalan farelerin ureme sistemlerini ( özellikle testislerde normalden kucuk olmasi veya sperm sayisi azalmasi gibi) negative yonde etkiledigi gorulmus. Yine bu deneyler kapsaminda, hayvanlarin gorme sistemlerinde ciddi problemlere sebep oldugu bulunmus.  Davis et.al (1994) ve Lopez-Carillo et.al. (2010) yapmis oldugu calismalarda insanlarda endokrin(hormon) sisteminin fitalatlar ile bozuldugunu ve bunun meme kanserine kadar yonlenebilecek etkilerinin oldugunu gormus. Swan et. al ise  2005 yilinda yapmis oldugu calismada, dogum oncesi annelerin yogun fitalatlara maruz kaldiginda erkek bebeklerin anogenital bolgelerinin dikkati ceker derecede kisaldigini ve bunun kisirliga sebep oldugunu tespit etmis [3,4]  Ureme sistemleri ve gelisim bozukluklari, insanlar uzerinde yapilan deneylerle de ispatlaninca [2], 2005 yilinda Avrupa Birligi  iclerinde DEP’in de oldugu, 6 adet fitalati (DEP, DBP, DEHP, BBP,DINP, DNOP) cocuklarin oyuncaklarindan yasaklamis. (Oyuncaklar ile parfumlerin en alakasi var diye dusunen okuyucuya not: fitalatlar bir cok plastic iceren urunde, PVC'yi yumusatmasi icin kullanilir ve hatta gıdalarda malesef bulunmakta).  Takdir edersiniz ki sadece cocuklarda degil bu  fitalat iceren plastiklerin ve parfumlerin  hamileler icin olan urunlerden de kaldirilmasi cok onemli.  Ayrica  kadin veya erkek  hormon sistemini seven kim varsa bu tip fitalatlardan uzak durması gerekmekte.

Yapay musklar ise  kokunun uzun sure  uzerinizde kalmasini saglayan yumusak sıcak  bir etki verir.  Ayrıca camasir yumusaticilarinda, deterjanlarda ve sabunlarda yogun olarak kullanilirlar( mesela haci sakirin sabunu : musk xylene) Nitro-musk lar, Polycyclic musklar ve macrocyclic musklar olarak 3 e ayrilirlar.  Kisaca SMF ( synthetic musk fragrance- sentetik musk kokuları) olarak bilinirler. Bu kimyasallar cevre icin zararli olup, atik sulara, buna bagli olarak da topraga  ve buna bagli olarak da yedigimiz bir cok bitkiye ve baliga gectikleri tespit edilmistir. Bu kimyasallarin hormone bozucu etkileri vardir ve  bilimadamlari sulardan, topraktan bu kimyasallari temizlemek icin yogun caba harcamaktadir. [5,6].  Malesef  fitalat iceren sampuanlar, deterjanlar  ve parfumler kullanip bunlar ile yikanarak, onlara pek yardimci olmuyoruz.

Ozetlemek gerekirse, parfumlerde degisik, carpici ve kalici kokularin olusturulmasında fitalatlar veya  sentetik musklar  (SMF) kullanilir. Greenpeace’in raporuna gore [1]  SMF ler  test edilen tum parfumlerde, fitalatlar ise 36 parfumun 35 inde bulunmustur.
35 Fitalat bulunan parfumler : Adidas, Floral Dream; Aihner, In Leather; Armani, Emporio ; Bulgari, BLV Notte; Boss, Hugo Boss; Calvin Klein, Eternity; Celine Dion; Cinema, Yves Saint Laurent; FCUK, Him;  Dior, Pure Poison; Gucci, Envy Me; İsabella Rossellini, My Manifesto;  Jean Paul Gaultier, Le Male; Joop,Nightflight; Lancome Miracle, So Magic!; Melvita, Iris Blue; Naomi Campbell,Sunset;  Mexx, Waterlove; Paco Rabanne, Excess pour Homme; Polo, Ralph Lauren Blue; Tommy Hilfiger, True Star;  Vanderbilt, Gloria Vanderbilt; Van Gils, Eau De Toilette; Aqua Natural; Bogner, High Speed; The Body Shop, White Musk parfumu; Cartier, Le Baiser Du Dragon; Fiorucci Loves You; Puma, Jamaica man; Puma, woman; CK One; Jean Paul Gaultier, Classique; Christian Dior, Poison; Calvin Klein, Eternity woman; Channel No.5. [1]
SMF içeren 36 parfum:  Adidas, Floral Dream; Aihner, In Leather; Armani, Emporio ; Bulgari, BLV Notte; Boss, Hugo Boss; Calvin Klein, Eternity; Celine Dion; Cinema, Yves Saint Laurent; FCUK, Him;  Dior, Pure Poison; Gucci, Envy Me; İsabella Rossellini, My Manifesto;  Jean Paul Gaultier, Le Male; Joop,Nightflight; Lancome Miracle, So Magic!; Melvita, Iris Blue; Naomi Campbell,Sunset;  Mexx, Waterlove; Paco Rabanne, Excess pour Homme; Polo, Ralph Lauren Blue; Tommy Hilfiger, True Star;  Vanderbilt, Gloria Vanderbilt; Van Gils, Eau De Toilette; Aqua Natural; Bogner, High Speed; The Body Shop, White Musk; Cartier, Le Baiser Du Dragon; Fiorucci Loves You; Puma, Jamaica man; Puma, woman; CK One; Jean Paul Gaultier, Classique; Christian Dior, Poison; Calvin Klein, Eternity woman; Channel No.5.,  Channel, Chance [1]
Ayrıca makalede[2] DEP bulunan parfumler:  “Weekend”,“Beautiful”, “Hugo XY”, “le Male”, “ETH Zurich 150”, “Bright Crystal”, “Option”, “CK One”, “Miss Dior”, “Clinique Happy for Men”, “Opium”, “Opium Shanghai”, “Opium Impereale”;
Özellikle Le Male de aşırı yuksek DEP oranı çıkmış,   dikkat ;)

Greenpeace in incelemesine gore fitalat içeren Body Shop yetkililerinin fitalat içermiyoruz diye açıklama yapması da bence dikkat çekici.  Greenpeace white musk parfumunde DEP  tatlil etmis ve hatta SMF de var.  Kaynakların 2. Sırasında yer alan makaleye gore ise eau de toilette’inde bulunamamis. Biraz kafa karıştırıcı gici gelse de aslında  eau de toillettesinde seyreltildigi icin bulunamadigini yaziyor makalede. Ve tum bunlara ragmen Body Shop hayir diyor. Gercekten ilginc. [7].

Konu ile ilgili bir başka kaynak 8. Sırada ki “not so pretty” isimli rapor. İncelemenizi hararetle tavsiye ederim.

9. sirada yer alan kaynakta , fitalatlarin Avrupa Birligi acisindan ilerde alinmasi dusunulen onlemler yeralmakta. Burada en onemli haber Danimarka’nin 2015 yilindan itibaren DEHP, DBP, DIBP ve BBP gibi fitalatlari iceren  urunlerin satisini yasaklayacagi. 

Fitalatların Kozmetik urunlerden cikartilmasi icin cabalar:
Yıl 2002: Not too Pretty Raporu  yayınlandı [8]
Yıl 2004: EU DBP ve DEHP iceren kozmetik urunleri yasakladi.
Yıl 2004: Estee Lauder DBP yi ojelerinden  çıkarttı ve urunlerinde  DEHP kullanmadigini acikladi.
Yıl 2005:  The Breast Cancer Fund(Gogus Kanseri Vakfi) DBP ve DEHP nin kozmetik urunlerden cikartilmasi icin Kaliforniya  yetkililerine basvurdu fakat istek rededildi.
Yıl 2005: The Breat Cancer Fund (gogsu kanseri Vakfinin) destekleri ile  The California Safe Cosmetics Act kanun haline geldi. Kanserojen ve gelişim bozukluğu yapan  (fitalatlar dahil) iceriklerin aciklanmasi ve urun uzerinde gosterilmesi sart kosuldu.
Yıl 2005: L’Oreal ve Revlon DBP ve DEHP kullanmadiklarini acikladilar.
 Yıl 2005: Unilever DEP kullanmadigini ve DBP ve DEHP kullanimini da durduracagini acikladi.
Yıl 2005: Avon artik DEP kullanmayacagini acikladi.
Yıl 2005: Orly  ojelerinde artik DBP kullanmayacagini acikladi.
Yıl 2006: OPI ve Sally Hansen ojelerinde artik DBP kullanmayacaklarini acikladi.
Yıl 2008:  A little Pretier [10] raporu DBP ve DEHP kullanımının azalmasina ragmen hala yaygin olarak DEP kullanildigini kanitladi.
Yıl 2009:  L’Oreal DEP kullanımını 2010 yilina kadar durduracagini acikladi.
Yıl 2010:   Not so sexy raporu [11]  DEHP ve DBP nin parfumlerden  kaldirildigi fakat onun yerine yogun olarak DEP kullanildigini kanitladi.
Yıl 2011: Johnson&Johnson DEP iceren hic bir bebek urununun olmadigini acikladi.
Yil 2012: Johnson&Johnson DEP'i 2015 e kadar tum yetiskin urunlerinde kaldiracagini acikladi.
Yıl 2012: L’Oreal hic bir fitalat kullanmadigini acikladi.
Yıl 2013: Procter &Gamble DEP’I tüm urunlerinden 2014 yili sonuna kadar cikartacagini duyurdu.
Yıl 2014:  UC san Francisco da yapilan bir calismada insanlara kozmetik ve plastiklerden bulasan  DEHP ve DBP nin , yeniden duzenlemeler, yasalar ve kurallar ile  insan dokusunda azaldigi tespit edildi.
Evet, uzun bir yazi oldu, umarim yardimci olabilmistir. Yazinin ikinci bolumunde ulkemizde hangi alternatiflerin olduguna bakacagiz.

Sevgi ve saglik ile kalin,

Agca



Kaynaklar:
1. Greenpeace tarafından yapılan,fitalatlar ve musklar uzerine araştırma: http://www.greenpeace.org/international/PageFiles/25880/phthalates-and-artificial-musk.pdf
2. http://www.zenobi.ethz.ch/publications/2009/Chingin-09%20anal%20chem.pdf “Detection of DEP in perfumes by Extractive Electrospray Ionization Mass Spectrometry” An. Chem, 2009,81,123-129

5.https://www.researchgate.net/publication/51922915_Occurrence_of_synthetic_musk_fragrances_in_effluent_and_non-effluent_impacted_environments